Επεξεργασμένα κρέατα και καρκίνος

Τα επεξεργασμένα κρέατα έχουν συσχετιστεί με τον καρκίνο. Προκαλούν αυξημένο κίνδυνο ορισμένων τύπων καρκίνου, ιδιαίτερα του παχέος εντέρου. Τα επεξεργασμένα κρέατα είναι εκείνα που έχουν διατηρηθεί μέσω του καπνίσματος, της σκλήρυνσης, του αλατιού ή της προσθήκης συντηρητικών. Παραδείγματα περιλαμβάνουν μπέικον, λουκάνικο, χοτ ντογκ, αλλαντικά και ορισμένα είδη ζαμπόν.

Ποιοί παράγοντες συμβάλουν

Διάφοροι παράγοντες συμβάλλουν στη σχέση μεταξύ επεξεργασμένων κρεάτων και κινδύνου καρκίνου:

• Νιτρικά και νιτρώδη: Τα επεξεργασμένα κρέατα περιέχουν συχνά νιτρικά και νιτρώδη άλατα, τα οποία χρησιμοποιούνται ως συντηρητικά και για την ενίσχυση του χρώματος και της γεύσης. Όταν αυτές οι ενώσεις μαγειρεύονται σε υψηλές θερμοκρασίες ή μεταβολίζονται στο σώμα, μπορούν να σχηματίσουν ενώσεις Ν-νιτρωδών (NOCs), οι οποίες είναι γνωστές καρκινογόνες.
• Ετεροκυκλικές αμίνες (HCAs) και πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες (PAH): Το μαγείρεμα των κρεάτων σε υψηλές θερμοκρασίες, όπως το ψήσιμο στη σχάρα ή το τηγάνισμα, μπορεί να οδηγήσει στο σχηματισμό HCAs και PAH, τα οποία είναι επίσης καρκινογόνες ενώσεις. Τα επεξεργασμένα κρέατα συχνά μαγειρεύονται σε υψηλές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας, αυξάνοντας την έκθεση σε αυτές τις ενώσεις.
• Υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και αλάτι: Πολλά επεξεργασμένα κρέατα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά και αλάτι, τα οποία συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο διαφόρων προβλημάτων υγείας, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων τύπων καρκίνου.
• Μειωμένη πρόσληψη ινών: Η κατανάλωση επεξεργασμένων κρεάτων συχνά σημαίνει την αντικατάσταση πιο υγιεινών επιλογών τροφίμων, όπως φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως, τα οποία είναι πλούσια σε φυτικές ίνες. Μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου.

Οι διεθνεις συστάσεις

Ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), ο οποίος αποτελεί μέρος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ταξινόμησε το επεξεργασμένο κρέας ως «καρκινογόνο για τον άνθρωπο» (Ομάδα 1) με βάση επαρκή στοιχεία που συνδέουν την κατανάλωσή του με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου. Τα στοιχεία για μια συσχέτιση με άλλους καρκίνους, όπως ο καρκίνος του στομάχου, θεωρούνται λιγότερο ισχυρά, αλλά εξακολουθούν να υποδηλώνουν.

Για να μειώσετε τον κίνδυνο

Η σχέση μεταξύ επεξεργασμένου κρέατος και κινδύνου καρκίνου είναι ανησυχητική. Όμως η ανάπτυξη του καρκίνου είναι πολυπαραγοντική. Όμως οι διατροφικές επιλογές είναι μόνο μία πτυχή της πρόληψης του καρκίνου. Η ενσωμάτωση μιας ποικιλίας φυτικών τροφών, άπαχων πρωτεϊνών και περιορισμού των επεξεργασμένων κρεάτων μπορεί να συμβάλει στη συνολική υγεία και να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου.

• Περιορίστε την κατανάλωση επεξεργασμένων κρεάτων και επιλέξτε πιο υγιεινές πηγές πρωτεΐνης όπως άπαχο κρέας, πουλερικά, ψάρια, όσπρια.
• Επιλέξτε μεθόδους μαγειρέματος που περιλαμβάνουν χαμηλότερες θερμοκρασίες και μικρότερους χρόνους μαγειρέματος για να μειώσετε το σχηματισμό επιβλαβών ενώσεων.
• Δώστε έμφαση σε μια ισορροπημένη διατροφή. Πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και ξηρούς καρπούς. Τροφές που σχετίζονται με χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνου.
• Διατηρήστε ένα υγιές βάρος. Αποκτήστε τακτική σωματική δραστηριότητα. Αποφύγετε το κάπνισμα και την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.