Καφές και πρωϊνό
Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η καθημερινή απόλαυση του καφέ είναι συνδεδεμένη με χαμηλότερη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου, διαβήτη, εγκεφαλικού, νεφρικής δυσλειτουργίας, καρδιοπάθειας. Άλλη πάλι πρόσφατη μελέτη έχει αναδείξει ότι συστατικό του καφέ παρουσιάζει μια σημαντική προστατευτική δράση (σε ποντίκια) για την εμφάνιση του διαβήτη. Οφέλη που χάνονται όμως μέσα από την συνολική αρνητική καθημερινή επιλογή του πρωινού μας.
Το ότι οι Έλληνες δεν είναι μαθημένοι να τρώνε σωστό πρωινό είναι κάτι ξεκάθαρο. ‘Εχει καταγραφεί σε ένα πλήθος ερευνών. Το ότι είναι εθισμένοι στο πρόχειρο και γρήγορο φαγητό, αυτό και αν είναι εύκολο να το καταλάβει κανείς.
Πόσο πίνουμε;
Σε έρευνα που έχει γίνει ανάμεσα σε εργαζόμενους Έλληνες, οι επιδόσεις στο πρωινό είναι μάλλον φτωχές με την καλύτερη επίδοση ανάμεσα στους εργαζόμενους σε γραφείο με μια συχνότητα κατανάλωσης πρωινού μικρότερη από 5 φορές την εβδομάδα (4,9).
Και οι επιλογές δεν είναι πάντα οι καλύτερες. Αρκεί να δει τον συνωστισμό στα διάφορα καταστήματα που πουλάνε τυποποιημένα σφολιατοειδή και θα σχηματίσει αβίαστα την εικόνα για το τι τρώνε για πρωινό. Και αυτό είναι αρκετό για να καταλάβει κανείς ότι η ροή των θερμίδων και των λιπαρών ξεκινάει από το πρωί.
Μπορεί όλοι να ξέρουν και να κατανοούν ότι οι τυροπιτούλες και τα διάφορα πιτοειδή έχουν πολλές θερμίδες, αλλά στο χορό έχει μπει και ο καφές. Όχι αυτός ο απλός ο ελληνικός ο μερακλίδικος με τις πολλές φουσκάλες, ούτε καν ο φραπέ που στην πιο γλυκά του εκδοχή θύμιζε ζαχαρούχο ρόφημα. Και φυσικά όχι ο «ξενέρωτος» του φίλτρου που οι πολλές του εκδοχές σε γεύσεις τον έχουν μεταμορφώσει.
Μιλάμε για τους νέους μυστήριους καφέδες με τα εξωτικά σύνθετα ονόματα που το κάθε τους κομμάτι αντιπροσωπεύει μία δόση σιροπιού ή μια ποσότητα αρώματος και λιπαρών.
Τι περιέχουν τελικά;
Είναι πραγματικά τόσο πολύπλοκοι αυτοί οι καφέδες και τόσα πολλά τα χαρακτηριστικά τους σε άρωμα και γεύση, που πολλές φορές έχεις την εντύπωση ότι για αλλού ξεκίνησες να πας και αλλού καταλήγεις. Γιατί σαν βάση θέλεις να πιείς ένα καφέ, «να ανοίξει το ματάκι σου», όμως από τα πολλά πρόσθετα, μάλλον σε κάτι γλυκό λιπαρό ρόφημα καταλήγεις να πίνεις, που στο πίσω μέρος θυμίζει καφέ.
Φυσικά το κοντέρ των θερμίδων γράφει σαν τρελό και η γευστική κούρσα, σου προσθέτει ουκ ολίγες θερμίδες, τόσο από σάκχαρα όσο και από λιπαρά. Για παράδειγμα σε ένα καφέ με μια κουταλιά ζάχαρη θα περίμενε κανείς το πολύ 20 θερμίδες. Όμως κάποιοι από τους νέους τύπους καφέ πετάνε μέχρι και τις 240-300 θερμίδες! Κάτι η κρέμα, κάτι το σιρόπι κάτι η ζάχαρη το κοντέρ ανεβαίνει θεαματικά. Αν μάλιστα η απόλαυση είναι διπλή σε μεγάλο μέγεθος και δύο φορές μέσα στην ημέρα τότε το κακό διπλασιάζεται.
Τα γλυκαντικά βέβαια είναι μια καλή εναλλακτική λύση αλλά όταν έχεις να κάνεις με το καφέ που η πρωινή του απόλαυση είναι κάτι που για χρόνια έχει μια συγκεκριμένη γεύση, είναι λίγο δύσκολο να προσαρμοστείς σε μια νέα, διαφορετική γευστική εμπειρία. Που όμως δεν είναι κάτι ακατόρθωτο. Αν κάποιος σταδιακά μειώσει την ποσότητα της ζάχαρης σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα θα μπορέσει να απολαύσει το καφέ του με πολύ λιγότερες θερμίδες..
Καλό το καφεδάκι μας και με αποδεδειγμένα θετικά για την υγεία μας, αλλά ας προσέξουμε και λίγο το περιεχόμενο του και τα συνοδευτικά του.
Πηγές:
- Marc J. Gunter et al. Coffee Drinking and Mortality in 10 European Countries: A Multinational Cohort Study. Annals of Internal Medicine, 2017 DOI: 10.7326/M16-2945
- Song-Yi Park et al. Association of Coffee Consumption With Total and Cause-Specific Mortality Among Nonwhite Populations. Annals of Internal Medicine, 2017 DOI: 10.7326/M16-2472
- Fredrik Brustad Mellbye, Per Bendix Jeppesen, Pedram Shokouh, Christoffer Laustsen, Kjeld Hermansen, Søren Gregersen. Cafestol, a Bioactive Substance in Coffee, Has Antidiabetic Properties in KKAy Mice. Journal of Natural Products, 2017; 80 (8): 2353 DOI: 10.1021/acs.jnatprod.7b00395
- Tsiga E1, Panagopoulou E2, Niakas D3. Health promotion across occupational groups: one size does not fit all. Occup Med (Lond). 2015 Oct;65(7):552-7. doi: 10.1093/occmed/kqv097. Epub 2015 Jul 25.