Ενοχή για το φαγητό. Μια εντελώς λάθος στάση
Πως η ενοχή στην κατανάλωση φαγητού υπονομεύει τη διατροφική μας συμπεριφορά και στάση.
Μια μελέτη του 2014 έδειξε ότι οι γυναίκες που συνδέουν την κατανάλωση σοκολατένιου κέικ με κάτι εορταστικό ή γιορτή είχαν πιο επιτυχημένη διατήρηση του βάρους τους. Αντίθετα εκείνες που τη συνέδεαν με ενοχές ήταν πιθανό να αντιμετωπίσουν μια σειρά από προβλήματα.
Τα προβλήματα
Αυτά ήταν:
- Λιγότερη επιτυχία στη μακροπρόθεσμη και βραχυπρόθεσμη διατήρηση του βάρους
- Αισθήματα αδυναμίας και απώλειας ελέγχου
- Ανθυγιεινή διατροφική συμπεριφορά
- Μεγαλύτερη δυσαρέσκεια για την εικόνα του σώματος
- Μειωμένη ποιότητα ζωής
Θα μπορούσε κάποιος, κάπως τραβηγμένα, να πει ότι το παραπάνω συμπέρασμα είναι ο θρίαμβος της χαράς έναντι στη μιζέρια.
Δεν είναι δικαιολογία
Όχι δεν είναι η δικαιολογία του να κάνετε συστηματικές ζαβολιές στο πρόγραμμα της διατροφής σας. Ούτε και η μαγική είσοδος στο (ψεύτικο) κόσμο των cheat meals. Η αλήθεια είναι ότι εκφράζει ακριβώς αυτό που λέμε όλοι οι διαιτολόγοι διατροφολόγοι. Ότι η απόλαυση της κατανάλωσης τροφής δεν είναι ταμπού. Ούτε κάτι απαγορευμένο. Δεν χρειάζεται να αισθάνεστε ένοχοι για την επιθυμία σας για ένα τρόφιμο, είτε πρόκειται για σοκολάτα είτε για μπρόκολο είτε για την αγαπημένη σας συνταγή ζυμαρικών.
Το έχω τονίσει πολλές φορές. Η δαιμονοποίηση οποιουδήποτε τρόφιμου ως απαγορευμένου ή σαν παχυντικό είναι λάθος. Και συνήθως οδηγεί σε αυξημένη επιθυμία για το συγκεκριμένο τρόφιμο και σε ενοχές όταν τελικά το τρώτε.
Αποκτήστε πλαίσια έναντι για ενοχές
Αντί λοιπόν να φέρνετε τον εαυτό σας σε δύσκολη θέση δοκιμάστε κάτι άλλο. Βάλτε όρια και πλαίσια στην κατανάλωση του φαγητού ή της σοκολάτας ή οποιουδήποτε άλλου τρόφιμου. Απολαύστε το φαγητό και ζήστε τη στιγμή και την συνθήκη που το κάνετε. Μπείτε στη χαρά και στο σκοπό της γιορτής. Μοιραστείτε τη χαρά των ανθρώπων που σας προσφέρουν ένα γλυκό γιορτάζοντας ένα σημαντικό για αυτούς γεγονός. Απολαύστε τη τούρτα των γενεθλίων του παιδιού σας χωρίς ενοχές και τύψεις. Περάστε καλά τρώγοντας μαζί με τους φίλους σε μια κοινωνική έξοδο.
Όλα τα παραπάνω είναι εντελώς διαφορετικά από την παθητική κατανάλωση τροφής μπροστά από τη οθόνη της τηλεόρασης. Ή την μηχανική κατανάλωση κάποιου σνάκ που βυθίζετε το χέρι σας μέσα στο σακουλάκι. Αυτό δεν είναι απόλαυση, αυτό είναι εθισμός.
Ο προγραμματισμός
Αυτό που θα σας βοηθήσει είναι να κάνετε σχέδια και να έχετε ένα προγραμματισμό. Αν τρώτε ένα γλύκισμα κάθε μέρα, γιατί έχετε συνηθίσει ή το “έχετε ανάγκη” μετά το φαγητό είναι εντελώς διαφορετικό από το να το απολαύσετε παρέα με φίλους σε μια προγραμματισμένη έξοδο. Που και χαρά θα σας προκαλέσει (η βόλτα με φίλους) αλλά και δεν θα σας περιθωριοποιήσει.
Επανέρχομαι από εκεί που ξεκίνησα, στη σοκολάτα. Όχι δεν πηγάζει από κάποια βιολογική ανάγκη να φάτε ένα κομμάτι σοκολάτα. Αλλά ούτε και είναι έγκλημα να το κάνετε. Το λάθος είναι να νιώθετε τύψεις και να μπείτε στο φαύλο κύκλο της αυτοτιμωρίας. Να παρασυρθείτε στο φαύλο κύκλο του “δεν έχει νόημα να προσπαθώ να κάνω πρόγραμμα”. Και να συνεχίσετε χωρίς έλεγχο την κατανάλωσή της. Γιατί τότε χάνεται και το νόημα αλλά και η απόλαυση.
Πηγή
Roeline G Kuijer, Jessica A Boyce. Chocolate cake. Guilt or celebration? Associations with healthy eating attitudes, perceived behavioural control, intentions and weight-loss. Appetite. 2014 Mar;74:48-54. doi: 10.1016/j.appet.2013.11.013.
